Bệnh đậu gà là bệnh lây truyền gây ra bởi virus, phổ biến ở gà trong khoảng thời gian phát triển từ 25 - 50 ngày tuổi. Triệu chứng đặc trưng của bệnh bao gồm: mọc mụn “bâu” ở niêm mạc mắt, mồm. Lúc mụn chín, mủ chảy ra làm loét niêm mạc. Bệnh chuyển biến xấu sẽ gây mù mắt, tiêu chảy, viêm phổi, kém vững mạnh và tăng nguy cơ tử vong.
Nguyên nhân gây bệnh đậu gà
Nguyên nhân gây ra bệnh đậu gà là một loại virus thuộc nhóm pox viruses. Loại virus này tồn tại khá lâu kể cả trong môi trường khắc nghiệt.
Vật trung gian truyền nhiễm là ruồi, muỗi thông qua những vết thương ngoài da.
Khi gà bệnh tiếp xúc với gà khỏe qua những vết trầy xước thì khả năng cao gà có thể nhiễm bệnh.
Bệnh xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng chủ yếu là gà từ 1 - 3 tháng tuổi.
Thời gian ủ bệnh khoảng 4 - 10 ngày trước khi phát tác.
Triệu chứng khi gà nhiễm bệnh đậu
Nốt đậu mọc ngoài da
Các nốt đậu thường mọc ở lớp biểu bì da, thường nằm ở những nơi: mào gà, mép, mặt trong cánh, quanh hậu môn. da chân…
Ban đầu, các vị trí trên cơ thẻ có các nốt sần nhỏ có màu xám, sau đó các nốt này lớn dần bằng hạt đậu, da gà trở nên sần sùi.
Các nốt đậu bắt đầu mọc xung quanh mắt làm giảm tầm nhìn, viêm kết mạc, gà khó thở, viêm mũi.
Một thời gian thì cac mụn đậu này chuyển sang màu vàng, vỡ ra có mủ trắng sệt. Sau khi khô lại, mụn đóng vảy, bong tróc ra rồi để lại các vết sẹo. Gà mắc bệnh ngoài da sẽ nhanh chóng khỏi bệnh.
Niêm mạc
Gà con mắc bệnh đậu hay bị ở dạng này. Gà biếng ăn, khó thở do họng bị đau. miệng chảy ra dịch nhờn lẫn mủ và lớp màng giả màu trắng và có biểu lộ sốt.
Sau khi lớp màng giả bong ra sẽ lộ ra niêm mạc màu đỏ gây ra viêm nhiễm và lan sang mắt, mũi.
Hỗn hợp
Bao gồm các triệu chứng của 2 dạng trên. Gà bị bệnh đậu dạng này sở hữu tỉ lệ tử vong cao, đa phần ở gà con. Gà có thể bị nhiễm trùng huyết nhưng không mang bệnh tích ở da. Tình trạng rõ nhất là: sốt cao, bỏ ăn, ỉa chảy, giảm khối lượng nhanh do mất nước.
Bệnh để dài trong khoảng 3 -4 tuần, đa phần gia cầm với thể khỏi bệnh nếu như giữ vệ sinh tốt. Ngược lại, bệnh sẽ tiến triển nặng hơn, thậm chí gây ra tử vong với tỉ lệ lên tới 50%. Gà con mắc bệnh nặng hơn gà lớn, gà chăn nuôi tập trung tỉ lệ chết cao hơn gà chăn nuôi nhỏ lẻ.
Cách phòng bệnh đậu gà
Cách tốt nhất là nên phòng bệnh bằng vacxin đậu gà cho toàn đàn. Dùng vacxin tiêm ở cánh của gà con lúc 7 - 21 ngày tuổi. Tiêm nhắc lại lúc gà được 112 ngày tuổi.
Sau khi tiêm vacxin 5 ngày sau phải xem xét lại tình hình vết tiêm. Nếu không thấy có dấu hiệu sưng đỏ thì phải tiêm lại.
Bổ sung vitamin A trong khẩu phần ăn giúp nâng cao sức đề kháng chống bệnh tật.
Virus gây bệnh đậu gà thuận tiện bị tiêu diệt trong điều kiện nóng ẩm, bằng cách thức phun dung dịch formol 3%, dung dịch lodin 1% hoặc dung dịch phenol 5% trong 30 phút.
Phối hợp vệ sinh chuồng trại, dụng cụ đựng đồ ăn nước uống của gà sạch sẽ
Bổ sung chất dinh dưỡng và vitamin cho gà, đặc trưng lúc giao mùa
Kết hợp diệt ruồi, muỗi, côn trùng định kỳ giảm nguy cơ mắc bệnh trong khoảng vật trung gian.
Điều trị bệnh đậu gà
Không có thuốc trị đậu gà đặc hiệu, bà con có thể sử dụng thuốc sát trùng vào các nốt đậu. Dùng thuốc xanh Methylen, Glycerin 10%, CuSO4 … bôi liên tục lên nốt đậu 3 - 4 ngày.
Sử dụng thuốc đậu gà chứa Oxytetracycline hoặc Neomycin nhỏ vào miệng cho gà mắc bệnh đậu. Nhét thêm thức ăn cho gà không bị đói. Phối hợp bổ sung chất dinh dưỡng và vitamin A,C cho cả đàn.